Τι απόγιναν οι γραμμές του τρένου

Για τη μεταφορά των χωμάτων από τις γαλαρίες και τα ορύγματα στις θέσεις των επιχωματώσεων κατά μήκος της γραμμής είχαν στρωθεί ράγες για τα βαγονέτα. Σε πολλούς από τους αναφερόμενους γέροντες έχει δημιουργηθεί η εντύπωση πως οι γραμμές ήταν πραγματικά οι γραμμές του τρένου. Οι ντόπιοι αναφέρονται σ’ αυτές τις γραμμές με τη λέξη ρέλες, εξελληνίζοντας την αντίστοιχη αγγλική λέξη rails. Οι ρέλες αυτές φαίνονται στη φωτογραφίας της εικόνας67. Οι κανονικές γραμμές είχαν στρωθεί από την Καλαμπάκα μέχρι το Αγιόφυλλο. Τέτοιες γραμμές φαίνονται στη φωτογραφία της εικόνας 68. Οι κανονικές γραμμές λεηλατήθηκαν από τους Γερμανούς στο 2^ο παγκόσμιο πόλεμο, ξηλώθηκαν και μεταφέρθηκαν στη Γερμανία. Οι εργαταξιακές ράγες γλύτωσαν από τους Γερμανούς αλλά ξηλώθηκαν από τους κατοίκους των περιοχών γύρω από τα έργα. 

Το ξήλωμα έγινε τα χρόνια του πενήντα για βιοποριστικούς λόγους αφού κάθε ρέλα αγοράζονταν από τον “έμπορο” αντί μιας λίρας. Οι ρέλες φορτώνονταν δυο – δυο στα γαϊδούρια και μεταφέρονταν στα Γρεβενά. Ο Λάμπρος Παπανίκος λέγει πως όλες οι βεράντες των σπιτιών που έγιναν στα Γρεβενά τη δεκαετία του 50 και του εξήντα έγιναν με τις ρέλες. Ο Χρήστος Παπανίκος λέει πως δεν ξέρανε πώς να κόψουν τις ατσαλένιες ράγες και πως ο παππούς του Χρήστος (Τούλιας) Παπανίκος που είχε δουλέψει μετανάστης στην Αμερική στους σιδηρόδρομους τους έδειξε τον τρόπο. “Μας είπε να χαράξουμε τη ρέλα εκεί που θέλαμε να την κόψουμε και να την αφήσουμε από ψηλά να πέσει. Έτσι την κόβαμε όπως θέλαμε για να κάνουμε τη βεράντα στο παλιό το σπίτι.”  

Αν και τα σπίτια αυτά τα γκρέμισε η ανοικοδόμηση στις δεκαετίες του 80 και του 90 κάποια ίχνη από τις ρέλες παραμένουν να μας θυμίζουν το ξήλωμα των γραμμών, όπως τα κομμάτια στην άκρη του παλιού φράκτη στην αυλή ενός σπιτιού (εικ. 69). 

Εικόνα 69.